Stalingrad

Ruim dertig jaar na Frank Wisbars Hunde wollt ihr ewig leben, was de slag om Stalingrad opnieuw het onderwerp van een Duitse oorlogsfilm. In tegenstelling tot de eerdere film, drukt Joseph Vilsmaiers Stalingrad de kijker met de neus op de gruwelijke feiten. De sfeer is werkelijk beklemmend. De film is niet geschikt voor gevoelige zielen.

De film opent met beelden van soldaten die in Italië genieten van een korte vakantie voordat ze naar het Oostfront zullen worden gestuurd. Hoewel ze al aan enkele gevechten hebben deelgenomen, is de sfeer in de groep ontspannen: Duitsland lijkt aan de winnende hand en de verwachting is dat ook in Rusland het verzet snel zal worden gebroken. Eenmaal in Stalingrad blijkt dit een gruwelijke misvatting: de soldaten komen terecht in een stadguerilla die steeds uitzichtlozer wordt naarmate de Russische winter dichterbij komt. En dan wordt de stad omsingeld ...

In 1993, toen Vilsmaier zijn film draaide, werd Duitsland geconfronteerd met een nieuwe opkomst van extreemrechtse groeperingen. Om die reden wilde hij de situatie zo negatief mogelijk afschilderen: de Duitse legerleiding is aangetast door de groeiende invloed van de SS, en de soldaten hebben al hun geloof in de goede afloop opgegeven: ze zijn bang, geloven nergens meer in, en vechten enkel voor eigen leven. Juist om die reden kreeg Vilsmaier echter kritiek: door de schuld voor het fiasco (en de wreedheden) af te schuiven op de SS, zou hij de kwalijke rol van het leger hebben veronachtzaamd. Het is een vraag die steeds terugkeert in discussies over de Tweede Wereldoorlog: waren alle Duitsers Hitlers gewillige beulen of waren velen van hen ook slachtoffer van de Nazis?

Er werd gefilmd op verschillende locaties in Tsjechië en Finland, onder omstandigheden die bijna even bar waren als die waar de soldaten in 1942-1943 mee werden geconfronteerd. Dit komt het realisme ten goede. Een minpuntje wordt gevormd door de soms wat gekunsteld aandoende dialogen. Stalingrad eindigt ook wat plots, met het beeld van twee soldaten die het inferno trachten te ontvluchten, maar doodvriezen op de ijzige vlakte buiten de stad.

De slotscène symboliseert het definitieve einde van het Zesde Duitse Leger, maar in werkelijkheid was het hiermee nog niet gedaan. De plaatselijke commandant, Veldmaarschalk Paulus, zou aan het begin van 1943 de overgave tekenen. Van de ruim 300.000 Duitsers die in Stalingrad ingesloten raakten, waren er toen nog 90.000 in leven. Een groot deel van hen, stierven vervolgens (aan verwondingen, aan ontberingen) in de helse Russische krijgsgevangenkampen. Slechts 6.000 soldaten zouden het vaderland ooit terugzien, sommigen pas in 1957.

In 2013 komt een Russische film genaamd Stalingrad in de bioscopen.

Aanraders in overeenkomstige genres, volgens Boobytrap:
- The Dirty Dozen (oorlog / actie : 8)
- The Guns of Navarone (oorlog / avontuur : 8)
- The Bridge on the River Kwai (oorlog : 8)
- Where Eagles Dare (oorlog / actie : 7.5)
- Pohwasogeuro (71 Into the Fire) (oorlog / drama : 7.5)

Hoe beoordeelt Boobytrap categorie oorlog eigenlijk? 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10