Eén van de slagzinnen waarmee Michiel De Ruyter (de film, welteverstaan) werd aangeprezen was: Trots zijn op het vaderland mag weer! En inderdaad: De film is nog niet begonnen of we krijgen al een gloedvol betoog van raadspensionaris Johan De Witt over de glorie van het vaderland. Ik ben Johan De Witt niet, maar ik zou graag trots zijn geweest op Michiel De Ruyter. Helaas is de film een even bombastisch als hol klinkend spektakel. 

 

We zijn in de Gouden Eeuw en Holland ligt voortdurend overhoop met Engeland, met name op zee. In Holland zelf is een strijd gaande tussen staatsgezinden, die voorstander zijn van een republiek, en orangisten, die de jonge prins Willem III op de troon willen plaatsen. De film besteed aan beide conflicten aandacht. Het verbindend element is raadspensionaris Johan de Witt: hij is een fel voorstander van de republiek en wil - om zijn eigen positie te verstevigen - de bij het volk populaire De Ruyter aanstellen als opperbevelhebber van de vloot. 

 

De Ruyter weigert aanvankelijk om het oppervel op zich te nemen omdat hij bang is dat andere personen zich gepasseerd zullen voelen. Uiteindelijk gaat hij toch overstag en raakt daardoor indirect betrokken in de politieke strijd tussen de republikeinen en orangisten. Als Johan de Wit (samen met zijn broer) op barbaarse wijze wordt vermoord, dreigt ook De Ruyter in de problemen te komen, maar Willem III, inmiddels stadhouder, handhaaft hem als bevelhebber van de vloot. Hij zal het opperbevel behouden tot aan zijn dood in 1676, tijdens de slag bij Agosta (in de Middellandse Zee).

 

Regisseur Roel Reiné verbleef enige tijd in Hollywood en draaide daar een western (Dead in Tombstone) en verder vooral sequels van actiefilms. Zijn film ziet er gelikt uit, een beetje zoals een Hollywood blockbuster. De vormgeving is fraai, met diverse picturale verwijzingen naar beroemde schilderwerken uit de Gouden Eeuw; bij de moord op de gebroeders De Witt (die op buitengewoon grafische wijze wordt getoond) is een tafereel gemodelleerd naar het iconische schilderij van Jan de Baen (zie de afbeelding linksonder) en Het Melkmeisje van Vermeer mocht natuurlijk ook niet ontbreken.Voor de actiescènes (die werden opgenomen op het Markermeer) werd gebruik gemaakt van drie echte schepen, de rest werd - uiterst bekwaam - via CGI aangevuld. Wat ontbreekt - niet alleen tijdens de actiescènes, maar in de hele film - is emotie. 

 

De historische gebeurtenissen beslaan ruim twintig jaar (grofweg van 1654 tot 1676), maar er is geen enkele poging ondernomen om het tijdsverloop te illustreren. We vliegen van de ene raadsvergadering naar de andere zeeslag en overal duiken dezelfde personen op, vaak ook nog in dezelfde kleding. Blijkbaar hadden admiraals in de 17de eeuw geen tijd om zich tussen twee zeeslagen door te verkleden. De zeeslagen zelf zien er onpersoonlijk uit, met kleine mensjes op grote boten die weer klein lijken op het immense wateroppervlak. In Michiel De Ruyter vliegen voortdurend kanonskogels, splinters en zietogende lichamen door het beeld, meestal in slow-motion, en de camera zwiept van links naar rechts (en soms omhoog), maar je bespeurt amper enige opwinding.