Tussen al het Italiaanse westerngeweld door bekijk ik zo nu en dan een western uit Amerika. De western blijft per slot van rekeningen een van de weinige Amerikaanse uitvindingen. Waar een spaghetti western vaak misdaad als focus heeft, valt de doorsnee western uit Amerika te typeren als een heimatfilm op zijn Amerikaans. Night Passage van James Neilson is hiervan een uitstekend voorbeeld. Ook hier wordt namelijk een verhaaltje met familiewaarden verteld tegen de achtergrond van een geromantiseerd wilde westen.
 

 

James Stewart en Audie Murphy spelen broers die met elkaar lopen te ruziën. Deze Grant McLaine en The Utica Kid hebben elk een ander pad gekozen, wat zorgt voor de onvermijdelijke confrontatie. Murphy speelt de 'slechte' jonge broer, The Utica Kid, die bandiet is bij een bende. Stewart is de oude (wijze) broer, Grant McLaine, zonder werk. Grant kreeg op oneervolle wijze ontslag bij de spoorwegen. Wanneer het salaris van de spoorwegwerkers iedere keer een prooi is voor The Uticia Kid en consorten, wordt Grant aangesteld om de payroll velig af te leveren. The Utica Kid, die helemaal niet zo slecht is, komt nu voor morele dillema's te staan...

Wanneer je Night Passage zou opdelen in helften, dan is de eerste helft het minst interessant. Hierin gebeurt nanmelijk niet bijster veel noemenswaardigs en de karaktertekening van Grant McLaine is erg standaard. Gelukkig wordt het personage vertolkt door James Stewart, al had hij zijn accordeon wel thuis mogen laten. Te vaak pingelt hij erop, vergezelt door een vervelend versje over de spoorweg. The Utica Kid is de beter uitgediepte broer, een licht arrogante revolverheld aan de verkeerde kant van de wet. Geheel volgens de verwachtingen komt hij echter tot inkeer.

De tweede helft van de film bevat meer vaart en ontwikkelingen. Vrij van romantiek is de prent hier niet, doch de mate van actie weet dit afgezaagde ingrediënt ruimschoots te compenseren. De shootout op het einde is competent gefilmd en het meest enerverende dat de film heeft te bieden.

Regisseur Anthony Mann bedankte voor deze productie, daar hij het scenario te zwak te vond. Het is inderdaad het voornaamste probleem van deze western die verder, vooral dankzij acteurs James Stewart en Audie Murphy, niet eens zo slecht is.